Arama | Sözlükçe | Anasayfa |
Evrim 101Y:Kambriyen patlaması
Kambriyen PatlamasıYaklaşık 530 milyon yıl önce geniş bir hayvan çeşitliliği, Kambriyen patlaması olarak anılan bir olayla evrimsel sahneye yayıldı. Belki de 10 milyon yıl gibi kısa bir sürede deniz hayvanları, günümüzdeki gruplarda da gözlemlediğimiz çoğu temel vücut biçimlerine sahip olacak şekilde evrildi. Bu zamandan günümüze fosil olarak saklanmış organizmalar arasında, kabukluların ve deniz yıldızının, süngerlerin, yumuşakçaların, solucanların, kordalıların ve alglerin akrabaları vardır. Aşağıdaki resimde bu grupların Burgess Şisti’nden örneklerini inceleyebilirsiniz: “Patlama” mı?“Patlama” aslında biraz yanlış bir tabir olabilir. Kambriyen yaşamı göz açıp kapayıncaya kadar kısa bir sürede evrilmedi. Kambriyen dönemi öncesinde de milyonlarca yıllık evrim yaşanmıştır ve hayvan şubelerinin çoğu aslında Kambriyen öncesi dönemde birbirinden ayrılmıştır. Yani, Kambriyen dönemi hayvanları ansızın ortaya çıkmadılar. Kambriyen öncesine ait fosiller gösteriyor ki, kabaca 575 milyon yıl önce okyanuslarda Edyakaranlar olarak bilinen garip bir hayvan topluluğu yaşamıştır. Edyakaranlarla ilgili fazla bir şey bilmesek de, bu grup Kambriyen patlamasında tanımladığımız soyların atalarını içermiş olabilir. Kambriyen öncesi dönemde önemli ayrılmalar meydana gelmiştir.
Kambriyen öncesi dal diyagramı Wang, D.Y.-C., Kumar, S. & Hedges, S.B. (1999)'dan alınmıştır. Divergence time estimates for the early history of animal phyla and the origin of plants, animals and fungi. Proceedings of the Royal Society of London: Biological Sciences 266, no. 1415 (1999): 163; Burgess Kil Taşı yatağı görüntüleri Chip Clark'dan, Museum of Natural History, Smithsonian Institution alınmıştır. |
|
| | | |
|